Wat gebeurt er met je digitale aanwezigheid als je overlijdt?

“Oef, Sas, wat een serieus onderwerp!” Klopt! Maar dit onderwerp kruiste wéér een keer mijn pad. En daarom besloot ik om daar wat mee te doen..

Vorige week heb ik reanimatie na zelfdoding verricht in mijn naaste omgeving. Helaas zonder succes. Een situatie die vrij veel impact heeft op het gezin wat achterblijft natuurlijk, maar ook op mij. Toen ik vroeg aan de nabestaanden of er wat geregeld was over social media en digitale nalatenschap, bleef het ijzig stil. Om de familie te steunen, heb ik aangeboden dit verder uit te zoeken. 

Mijn eerste man overleed in 2015 en ik heb dit dus al allemaal een keer uitgevogeld. Wel moet ik eerlijk bekennen dat ik niet meer helemaal weet hoe ik dat toen heb gedaan. Vergeetachtigheid gaat namelijk vaak gepaard bij verwerken van verlies en stress.

Maar eh… weet jij eigenlijk wat er gebeurt met jouw digitale erfenis wanneer je komt te overlijden?
Uit een onderzoek van uitvaartverzekeraar Nuvema blijkt dat 59% van de Nederlanders die actief zijn op social media nog nooit hebben nagedacht over wat er met hun social media accounts en online informatie moet gebeuren als ze komen te overlijden. En 83% heeft nog helemaal niks geregeld voor hun digitale nalatenschap! Zo, dat zijn wel cijfers, hè?!

Maar goed…. hartstikke logisch natuurlijk… Met de dood en welke uitwerking dit heeft op het internet is niemand dagelijks bezig, maar het is zeker wel iets om even bij stil te staan.

Ik hoop dat met deze kennis je iets meer bewust bent van je aanwezigheid op het internet. Of… dat ik je op deze manier een beetje kan helpen in tijd van rouw.

Gegevens blijven op het internet staan

Als je komt te overlijden, laat je ook een digitale erfenis na. Denk aan je social media accounts en alle foto’s, berichten en persoonlijke reacties die daar te vinden zijn. Deze gegevens lijken tot in de eeuwigheid op het web te circuleren, als je hier gen actie in onderneemt. En dit kan tot hele akelige situaties leiden zoals vriendschapsverzoeken na het overlijden of de hartelijke felicitaties op de verjaardag ver na de sterfdatum.

Maar wat gebeurt er eigenlijk met social media accounts van overledenen?

Vragen die misschien bij je oppoppen:

• Worden die automatisch opgeheven?
• Hebben nabestaanden toegang tot die accounts?
• Mogen wachtwoorden zomaar worden vrijgegeven aan notarissen?

En de antwoorden op deze vragen zijn: “Nee, nee en nee…”

Tja, vroeger had we een schoenendoos met oude foto’s en brieven, die soms voor een pijnlijke situatie kon zorgen, Nu is er het wereld wijde web. Dit betekent dat er dus vanuit een onverwachte hoek informatie kan opduiken die pijnlijk is voor de nabestaanden.

Los van alle emotionele gevolgen, heeft de dood ook onwijs veel juridische consequenties. Het vrijgeven van wachtwoorden door systeembeheerders kan dan ook serieuze uitdagingen hebben voor onderdelen van het informatierecht, zoals de privacywetgeving.

Wat kun jij nu al doen voordat je komt te overlijden?

Om je nabestaanden veel ellende, zorgen, stress en extra verdriet te besparen in een tijd die al moeilijk genoeg is, is het opstellen van een social media testament (liefst inclusief digitale kluis) echt een onwijs goed idee. 

Je kunt daarin aangeven wat er met de onlineprofielen moet gebeuren na het overlijden. Zorg dus zelf voor een actueel overzicht van je social media. Noteer bij voorkeur je gebruikersnaam en wachtwoord (je digitale kluis dus).

Mss wat overbodig om te zeggen, maar eh… wel regelmatig nalopen en waar nodig aanpassen, zodra je een wachtwoord wijzigt of ergens een nieuw account aanmaakt. Plan bijvoorbeeld 1x per maand een kort moment in om dit overzicht bij te werken. Een kleine moeite die heel veel ellende en stress voorkomt.

Tenslotte moeten je nabestaanden ook toegang kunnen krijgen tot dit document. Bewaar de wachtwoorden voor de nabestaanden op een veilige plek. Je kunt bijvoorbeeld iemand van de familie laten weten waar deze informatie ligt, zodat ze er dan altijd toegang tot hebben. Of… als je dat liever hebt, kun je de informatie ook bij de notaris deponeren, samen met je testament.

Hoe kun je een overleden persoon afmelden?

En dan effe heel praktisch…

Voor jou een overzicht van de meest gebruikte social media links waar je de persoon op kunt aanmelden als overleden. Wel moet je een akte van overlijden oftewel een certificate of death aanleveren.

• Facebook (klik hier voor alle info)
• Instagram (klik hier voor alle info)
• LinkedIn (klik hier voor alle info)
• Twitter (klik hier voor alle info)
• Google (dus Gmail, Google Drive, Youtube, etc) (klik hier voor alle info)
• Pinterest (klik hier voor alle info)
• en nog extra: Website domein – tool om hostingpartij van domeinnaam te achterhalen (klik hier voor alle info)

Wat gebeurt er met je Facebook en/of Instagram account na overlijden?

Als iemand is overleden en er niets geregeld is of er is geen wachtwoord bekend, dan heeft niemand toegang heeft tot dat account. Maar als familielid kun je een herdenkingstatus regelen in het account van de overledene.

Alle inhoud van het profiel blijft dan bewaard en kan nog steeds bekeken worden door mensen met wie het was gedeeld. Afhankelijk van de privacy instellingen van dat account, kunnen mensen nog steeds een reactie plaatsen.
Wel goed om te weten dat eenmaal in de herdenkingsstatus niemand meer toegang heeft tot dit account, omdat inloggen dan niet meer mogelijk is. Facebook stopt dan ook met het delen van dit profiel in de rubriek “persoon die je misschien kent”.

Als je zelf, bij leven, bij Facebook een vertrouwenspersoon hebt aangewezen, dan kan diegene wel in je account en daar enkele handelingen verrichten. Denk aan de foto veranderen en een laatste in memoriam post plaatsen.

Wil je na je overlijden verwijderd worden van Facebook? Dan moeten familieleden een formulier invullen en dit samen met een kopie van de overlijdensakte doorzetten aan Facebook.

Wat gebeurt er met je linkedin account na overlijden?

Als je komt te overlijden, kan je LinkedIn-account actief blijven of worden verwijderd. In beide gevallen moeten in ieder geval de nabestaanden contact opnemen met LinkedIn.

Er zijn daarbij twee mogelijkheden:

1. Een overleden lid rapporteren
   In dit geval wordt het account door LinkedIn verborgen. Zodra dit is gebeurd, staat het profiel niet meer tussen de zoekresultaten en is niet meer zichtbaar op LinkedIn.
2. Het account herdenken of sluiten
   Hierbij wordt je account en alle bijbehorende informatie volledig verwijderd van LinkedIn. Je profiel is ook niet langer zichtbaar en vindbaar.

Wat gebeurt er met een Googleaccount na overlijden?

Google is natuurlijk niet echt een social media platform, maar ja, wel een belangrijk online platform waarop mensen onwijs veel data neerzetten, denk maar aan Gmail, Google foto’s, Google Drive, YouTube. (Weet je zelf niet precies welke gegevens momenteel aan je Googleaccount zijn gekoppeld? Check dan even je Google dashboard.)

Je kunt zelf, bij leven, al het één en ander instellen bij ‘Inactiviteitsvoorkeuren’ in je account. Bij die instellingen kun je onderdelen van je accountgegevens delen.

Ook kun je iemand op de hoogte laten stellen als je bijvoorbeeld een bepaalde periode inactief bent geweest. Als Google inactiviteit registreert over een instelbare langere periode, wordt een bericht naar het mailadres gestuurd wat je hier invult.

Maar Google kan ook de nabestaanden helpen in het geval van overlijden. Ze bieden eigenlijk drie manieren van ondersteuning:

1. Het account van de overleden gebruiker sluiten.
2. Een verzoek indienen voor tegoeden in het account van de overleden gebruiker.
3. Gegevens verkrijgen uit het account van een overleden gebruiker.

Key is update blijven

Tja, key is natuurlijk het netjes bijhouden van de gegevens in je social media testament en je digitale kluis. Werk regelmatig het even netjes bij, want anders hebben je nabestaanden er nog niks aan.

Om het wat makkelijker te maken heb ik een template voor je gemaakt, die je digitaal kunt invullen.

Nogmaals… Ik hoop dat met deze kennis je iets meer bewust bent van je aanwezigheid op het internet.

Of… dat ik je op deze manier een beetje kan helpen in tijd van rouw. Veel kracht en sterkte!